Quan điểm đánh giá chất lượng ban hành văn bản quản lý nhà nước

Bởi tronbokienthuc
Quan điểm và tiêu chuẩn đánh giá chất lượng phát hành văn bản quản lý nhà nước
Tác giả : Đỗ Đức Hồng Quang

Mục Lục Bài Viết

Tóm tắt

Trong điều kiện hiện nay, khi Đảng và Nhà nước ta đang thực hiện chủ trương xây dựng nhà nước pháp quyền, phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế, cải cách hành chính, hội nhập quốc tế và xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN), yêu cầu về xây dựng một hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, dân chủ phải được quan tâm hơn bao giờ hết. Do vậy, để góp phần nâng cao chất lượng ban hành văn bản quản lý nhà nước, trong phạm vi bài viết này, chúng tôi muốn đề cập đến quan điểm và tiêu chí đánh giá chất lượng ban hành văn bản quản lý nhà nước của các cơ quan hành pháp ở Việt Nam.

Trong điều kiện kèm theo lúc bấy giờ, khi Đảng và Nhà nước ta đang thực thi chủ trương kiến thiết xây dựng nhà nước pháp quyền, phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế, cải cách hành chính, hội nhập quốc tế và kiến thiết xây dựng nền kinh tế thị trường xu thế XHCN, nhu yếu về kiến thiết xây dựng một mạng lưới hệ thống pháp lý đồng điệu, thống nhất, công khai minh bạch, minh bạch, dân chủ phải được chăm sóc hơn khi nào hết. Do vậy, yếu tố bảo vệ tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của mạng lưới hệ thống pháp lý là một trong những nhu yếu số 1. Nghị quyết Trung ương 8 ( khóa VII ) tháng 01 năm 1995 đã chỉ rõ : “ Đổi mới tiến trình lập pháp, lập quy, nâng cấp cải tiến sự phân công và phối hợp giữa những cơ quan của Quốc hội, của nhà nước để bảo vệ tính kịp thời và nâng cao chất lượng kiến thiết xây dựng pháp lý ” … Trong quy trình thực thi cải cách tư pháp, trách nhiệm kiến thiết xây dựng pháp lý và chuẩn hóa quy trình tiến độ kiến thiết xây dựng pháp lý còn được nêu rõ trong Nghị quyết số 08 / NQ-TW ngày 02 tháng 01 năm 2002 của Bộ Chính trị. Chỉ thị số 12/2002 / CT-TTg ngày 19 tháng 3 năm 2002 của Thủ tướng nhà nước về việc tiến hành triển khai Nghị quyết 08 / NQ-TW của Bộ Chính trị cũng đã đề cập đến yếu tố này như một trong những trách nhiệm liên tục. Để góp thêm phần nâng cao chất lượng phát hành văn bản quản lý nhà nước, trong khoanh vùng phạm vi bài viết này, chúng tôi muốn đề cập đến quan điểm và tiêu chuẩn đánh giá chất lượng phát hành văn bản quản lý nhà nước của những cơ quan hành pháp ở Nước Ta .

Quan điểm và tiêu chí đánh giá chất lượng ban hành văn bản quản lý nhà nước

Xem thêm bài viết về “ Quản lý nhà nước ”

1. Những quan điểm đánh giá chất lượng ban hành văn bản quản lý nhà nước

Chất lượng của hoạt động giải trí phát hành văn bản quản lý nhà nước ( QLNN ) quyết định hành động chất lượng của văn bản QLNN với tư cách là mẫu sản phẩm của hoạt động giải trí đó. Vì vậy, đánh giá chất lượng mẫu sản phẩm cũng chính là đánh giá chất lượng của chính hoạt động giải trí tạo ra loại sản phẩm .
Thực trạng phát hành văn bản QLNN ở nước ta lúc bấy giờ có nhiều quan điểm đánh giá khác nhau, nhiều lúc còn trái ngược nhau. Có nhiều nguyên do để lý giải thực trạng này, nhưng nguyên do chính là ở chỗ chưa có những quan điểm chung thống nhất khi đánh giá. Theo chúng tôi, đánh giá tình hình phát hành văn bản QLNN cần xuất phát từ những quan điểm sau :
Một là, đánh giá từ góc nhìn quan điểm lịch sử vẻ vang. Nước ta đang trong tiến trình thay đổi tổng lực và thâm thúy, đây là yên cầu khách quan, cấp bách có ý nghĩa quyết định hành động so với vận mệnh quốc gia. Một số yếu tố lý luận về CNXH, quy mô kiến thiết xây dựng CNXH, về mạng lưới hệ thống chính trị, về thời kỳ quá độ, về nền kinh tế thị trường khuynh hướng XHCN … trước đây được tất cả chúng ta gật đầu như thể tầm cỡ, là khuôn mẫu tuyệt đối không được tranh cãi thì thời nay cần được điều tra và nghiên cứu theo hướng tư duy lý luận mới để vận dụng tương thích với điều kiện kèm theo tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Đó cũng là biện chứng của sự tăng trưởng. Đánh giá tình hình phát hành văn bản QLNN từ góc nhìn quan điểm lịch sử vẻ vang tạo ra năng lực sàng lọc, chỉnh lý những văn bản QLNN đã phát hành và thiết kế xây dựng những văn bản QLNN mới tương thích với chủ trương, đường lối thay đổi của Đảng và khuynh hướng những quan hệ xã hội cần kiểm soát và điều chỉnh .

Hai là, đánh giá trên ý thức coi trọng những tân tiến của pháp lý trong những năm qua. Trong những thời kỳ, những quy trình tiến độ khác nhau, pháp lý nước ta đều có vai trò, công dụng quan trọng. Đặc biệt, những năm gầy đây vai trò của pháp lý càng bộc lộ rõ trong việc Giao hàng đường lối thay đổi kinh tế tài chính, cải cách nền hành chính và kiện toàn bộ máy nhà nước. Những văn minh trong thời hạn qua đã góp thêm phần nâng cao ý thức pháp lý trong xã hội. Công tác kiến thiết xây dựng, phát hành văn bản QLNN được chú trọng, hoàn thành xong. Việc tuyên truyền, thông dụng, giáo dục pháp lý được nâng cao ; việc luận bàn, lấy quan điểm góp phần của nhân dân được chú trọng … Đánh giá đúng tình hình, ghi nhận những tân tiến trong hoạt động giải trí phát hành văn bản QLNN sẽ tạo cơ sở phát huy những thành tựu, liên tục khẳng định chắc chắn và tăng trưởng những góp phần tích cực của pháp lý vào công cuộc thay đổi .
Ba là, đánh giá trên quan điểm thực tiễn. Pháp luật là một trong những hiện tượng kỳ lạ TT của thượng tầng kiến trúc, phụ thuộc vào vào hạ tầng cơ sở. Những hạn chế về kinh tế tài chính, tàn dư phong kiến, phong tục, tập quán lỗi thời … phải được tính đến khi đánh giá pháp lý nước ta nói chung và tình hình phát hành văn bản QLNN nói riêng. Ngoài thực tiễn khách quan cũng cần chú ý quan tâm đến thực tiễn chủ quan là ý chí của giai cấp cầm quyền. Giai cấp cầm quyền của Nhà nước ta chưa tích luỹ được nhiều kinh nghiệm tay nghề trong QLNN, kiến thức và kỹ năng pháp lý còn thiếu. Hơn nữa, đội ngũ cán bộ pháp lý đóng vai trò rất quan trọng trong kiến thiết xây dựng và thực thi pháp lý lại chưa được giảng dạy ngang tầm với nhu yếu. Từ quan điểm thực tiễn được cho phép đánh giá đúng thực sự, không hề phủ nhận vai trò quan trọng của pháp lý, thành quả của hoạt động giải trí phát hành văn bản QLNN thời hạn qua, nhưng cũng cần nhìn nhận những yếu kém, chưa ổn, tráng lệ rút ra bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề để nhanh gọn khắc phục .

Bốn là, đánh giá từ tư duy mới và tầm nhìn mới. Về nội dung, nếu nhìn theo quan điểm lịch sử, quan điểm thực tiễn thì có thể thấy ít thiếu sót, nhưng muốn hoàn thiện pháp luật và công tác xây dựng pháp luật được nâng cao, ngang tầm với nhu cầu của sự nghiệp đổi mới thì phải đánh giá từ tư duy mới, tầm nhìn mới. Những nhận thức về pháp luật và sự thể hiện thành các quy phạm thông qua công tác xây dựng pháp luật trước đây là đúng và hiện nay vẫn đúng thì cần tiếp tục bổ sung, phát triển và vận dụng cho phù hợp. Quan điểm này không những ngăn chặn, loại trừ cách đánh giá, phủ nhận sạch trơn mà còn nhấn mạnh tính kế thừa và phát triển của pháp luật. Những quy phạm pháp luật đặt trong điều kiện trước đây là đúng nhưng hiện nay không còn phù hợp thì cần bãi bỏ, sửa đổi. Cùng với tính ổn định, pháp luật còn có tính năng động. Pháp luật đưa ra các quy tắc hành xử để điều chỉnh các quan hệ xã hội điển hình, phổ biến mà bản thân các quan hệ xã hội vốn luôn vận động, thay đổi. Vì thế, nội dung của các văn bản QLNN cũng phải thay đổi cho phù hợp, đặc biệt là các văn bản QLNN điều chỉnh các quan hệ kinh tế [1].

2. Những tiêu chí đánh giá chất lượng ban hành văn bản quản lý nhà nước

Về chất lượng của văn bản QLNN và những tiêu chuẩn đánh giá chất lượng của văn bản QLNN cho đến nay vẫn chưa có khu công trình chuyên khảo nào điều tra và nghiên cứu một cách mạng lưới hệ thống, tổng lực. Tuy nhiên, xuất phát từ những cơ sở lý luận và thực tiễn thiết kế xây dựng pháp lý ở nước ta, trong bước đầu hoàn toàn có thể đưa ra những tiêu chuẩn như sau :
Thứ nhất, văn bản QLNN phải bộc lộ toàn vẹn và ghi nhận rất đầy đủ ý chí, quyền hạn của nhân dân ; gần với những giá trị cao quý, những chuẩn mực xã hội mà hầu hết những thành viên thừa nhận. Xác định tiêu chuẩn này nhằm mục đích bảo vệ việc phát hành những văn bản QLNN đúng xu thế chính trị, giữ vững thực chất dân chủ nhân dân và đánh giá đúng mức sự ảnh hưởng tác động của tâm ý pháp lý vào quy trình kiến thiết xây dựng pháp lý. Đó cũng là một trong những điều kiện kèm theo đưa pháp lý tăng trưởng đúng hướng, củng cố lòng tin của nhân dân vào sự công minh của pháp lý, nâng cao chất lượng, uy tín của pháp lý và tăng cường hiệu lực hiện hành thi hành của pháp lý trong trong thực tiễn .
Thứ hai, nội dung văn bản QLNN phải tương thích với điều kiện kèm theo kinh tế tài chính – xã hội, điều kiện kèm theo tăng trưởng của địa phương. Pháp luật là một phạm trù chủ quan, phản ánh hiện thực khách quan. Sự phản ánh đó xuất phát từ yên cầu của đời sống hiện thực, không hề cao hơn trình độ tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội trong từng thời kỳ. Pháp luật có phản ánh đúng hiện thực khách quan thì mới kiểm soát và điều chỉnh được những quan hệ xã hội, cũng như mới được xã hội gật đầu. Nói thiết kế xây dựng văn bản QLNN phải khách quan không có nghĩa là những cơ quan có thẩm quyền bê nguyên, sao chụp lại những sự kiện hoạt động giải trí mang tính tổ chức triển khai, kỹ thuật nhiệm vụ để diễn đạt chúng dưới dạng những quy tắc xử sự của hành vi. Tính khách quan trong thiết kế xây dựng văn bản QLNN yên cầu người có thẩm quyền, cán bộ soạn thảo văn bản QLNN phải bám sát đường lối, chủ trương, chủ trương của Đảng ; Hiến pháp, luật, những văn bản QLNN của cấp trên ; tình hình thực tiễn xã hội ; trách nhiệm trước mắt và lâu bền hơn của QLNN ; thái độ, tâm ý của hội đồng dân cư so với yếu tố, nội dung của văn bản QLNN sắp phát hành … Tính khách quan trong kiến thiết xây dựng văn bản QLNN cũng yên cầu phải loại trừ thực trạng tôn vinh quyền lợi của địa phương mình, coi thường quyền lợi chung, quyền lợi của toàn xã hội và quyền lợi của những địa phương khác .
Thứ ba, mạng lưới hệ thống văn bản QLNN phải bảo vệ tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất. Bảo đảm tính hợp hiến, tính hợp pháp của văn bản QLNN là một trong những tiêu chuẩn quan trọng trong đánh giá tình hình của mạng lưới hệ thống văn bản QLNN này. Hiến pháp là luật đạo cơ bản, có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý cao nhất, do đó mọi văn bản luật cũng như văn bản dưới luật đều phải tôn trọng tính tối cao của Hiến pháp. Cùng với tính hợp hiến, những văn bản QLNN phải bảo vệ tuân thủ “ thứ bậc hiệu lực hiện hành pháp lý của văn bản trong mạng lưới hệ thống pháp lý ”. Yêu cầu này sống sót song song với nhu yếu “ văn bản QLNN do cơ quan nhà nước cấp dưới phát hành phải tương thích với văn bản QLNN của cơ quan nhà nước cấp trên ”. Việc không xác lập rõ thứ bậc hiệu lực hiện hành pháp lý của văn bản đã và liên tục gây ra những khó khăn vất vả cho cơ quan kiểm tra, giám sát trong quy trình thực thi thẩm quyền .
Thứ tư, mạng lưới hệ thống văn bản pháp lý phải tổng lực, đồng nhất, khả thi, công khai minh bạch, minh bạch, bảo vệ phát huy vai trò và hiệu lực hiện hành. Về tính tổng lực, Nhà nước là tổ chức triển khai công quyền duy nhất, nhân danh quyền lực tối cao của nhân dân triển khai tính năng quản lý xã hội bằng pháp lý trên tổng thể những mặt đời sống xã hội. Thực hiện tính năng này yên cầu mạng lưới hệ thống văn bản QLNN phải khá đầy đủ, tổng lực [ 2 ]. Về tính đồng điệu, mạng lưới hệ thống pháp lý là toàn diện và tổng thể những quy phạm pháp luật biểu lộ dưới hình thức những văn bản QLNN gồm có nhiều bộ phận tương quan ngặt nghèo với nhau. Cho nên, khi đánh giá tình hình phát hành văn bản QLNN phải xem bộ phận đã hình thành trong mạng lưới hệ thống pháp lý có xích míc, trùng lặp, chồng chéo với nhau không. Một mạng lưới hệ thống văn bản QLNN không đồng nhất khó hoàn toàn có thể phát huy hiệu quả trong kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ xã hội. Tính đồng điệu của mạng lưới hệ thống văn bản QLNN yên cầu văn bản QLNN được phát hành phải bảo vệ toàn vẹn, hạn chế và loại trừ năng lực xảy ra thực trạng chia cắt trong vận dụng pháp lý. Muốn vậy, cần tuân thủ nguyên tắc : văn bản QLNN phải được lao lý đơn cử để khi những văn bản đó có hiệu lực thực thi hiện hành thì được thi hành ngay ; văn bản hướng dẫn phải được soạn thảo cùng lúc với văn bản QLNN được hướng dẫn ; bảo vệ tính chắc như đinh, tính không thay đổi, tính trong sáng, rõ ràng của pháp lý … Về tính khả thi, chương trình thiết kế xây dựng, phát hành văn bản QLNN và dự thảo văn bản QLNN phải dựa trên những địa thế căn cứ khách quan, khoa học, dự kiến được những nguồn lực, xem xét phương pháp tiến hành thực thi và kèm theo giải pháp đề xuất kiến nghị về kinh phí đầu tư và thống kê giám sát những nguồn lực khác thiết yếu cho việc tiến hành triển khai. Các lao lý trong những văn bản QLNN cần đơn cử, không dừng lại ở chương, mục mang tính chung chung … Văn bản QLNN chỉ hoàn toàn có thể nhận được sự hưởng ứng, đống ý và bảo vệ khả thi khi tính minh bạch, công khai minh bạch của nó được coi trọng đúng mức .
Thứ năm, văn bản QLNN phải được soạn thảo trải qua kỹ thuật lập quy và đạt nhu yếu về hình thức. Hình thức bộc lộ của văn bản QLNN chỉ được thừa nhận là tốt khi trải qua những kỹ thuật lập quy và chuyển tải được những nội dung cần pháp luật hoá thành những cấu trúc, phạm trù pháp lý, bảo vệ không thoát ly ra khỏi thực chất, thuộc tính của pháp lý – tính giai cấp, tính quy phạm phổ cập, tính chuẩn mực về hình thức miêu tả, tính bảo vệ triển khai bằng quyền lực tối cao nhà nước … Cho nên, khi đánh giá tình hình phát hành văn bản QLNN qua tiêu chuẩn trên cần xem xét những nhu yếu đơn cử như : phương pháp bộc lộ nội dung của dự thảo văn bản QLNN đã tuân thủ những quy luật của chính quy trình làm luật hay chưa ? Có bảo vệ sự đối sánh tương quan giữa nội dung và hình thức của pháp lý hay không ? Các nội dung ở những pháp luật của văn bản QLNN có bảo vệ về tính thống nhất, phối hợp giữa những thành tố của quy phạm pháp luật, giữa những quy phạm pháp luật, giữa những chế định luật trong cùng ngành luật và giữa những ngành luật trong cấu trúc tổng thể và toàn diện là mạng lưới hệ thống pháp lý hay không ? …
Thứ sáu, quá trình thiết kế xây dựng, phát hành văn bản QLNN phải triển khai xong. Văn bản QLNN chỉ có chất lượng cao khi trải qua tiến trình thiết kế xây dựng, phát hành hài hòa và hợp lý, khoa học, hiệu suất cao, bảo vệ những tiến trình được thực thi một cách độc lập và được xác lập theo một trật tự ngặt nghèo, khắt khe, ghi nhận vừa đủ ý chí của nhân dân, lôi cuốn trí tuệ của những nhà khoa học, kinh nghiệm tay nghề và góp phần của những đối tượng người tiêu dùng tương quan [ 1 ] .

Trong những năm qua, chúng ta đã đạt được những kết quả đáng kể trong nhiều lĩnh vực liên quan tới phát triển bền vững, song vẫn còn nhiều việc phải làm. Trong số đó, xây dựng và hoàn thiện một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh để tạo lập khung pháp lý toàn diện cho mục tiêu phát triển của quốc gia được coi là yêu cầu tiên quyết, đòi hỏi sự góp sức của các ngành, các cấp. Công tác xây dựng pháp luật vừa phải đảm bảo tính toàn diện, đồng bộ, vừa phải tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc về kinh tế – xã hội và môi trường. Trong quá trình này, một mặt chúng ta vừa phải tổng kết việc thực thi pháp luật để có những sửa đổi, bổ sung thống nhất, mặt khác cần nghiên cứu để sớm ban hành văn bản pháp luật mới trên một số lĩnh vực đang được hình thành và phát triển. Đồng thời, tiếp tục nâng cao chất lượng nghiên cứu, biên soạn các văn bản QLNN, bảo đảm tính khoa học, tính thống nhất của các văn bản. Phải tổng kết thực tiễn một cách đầy đủ, kết hợp với việc nghiên cứu vận dụng kinh nghiệm nước ngoài, có chọn lọc, phù hợp với thực tiễn và hệ thống pháp luật Việt Nam; loại bỏ dần các quy định chung, thiếu cụ thể; xây dựng các quy định dễ hiểu, dễ thực hiện, tiến tới xây dựng các văn bản với các quy định chi tiết, đầy đủ góp phần giảm bớt việc ban hành các văn bản hướng dẫn kèm theo. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu dư luận xã hội về việc ban hành và thực hiện văn bản QLNN; gắn công tác xây dựng văn bản QLNN với việc giám sát thi hành. Giải quyết tốt yêu cầu trên, không chỉ góp phần thực hiện mục tiêu phát triển đất nước nhanh, hiệu quả và bền vững mà còn góp phần đẩy lùi nguy cơ tụt hậu, hạn chế các tác động tiêu cực, tạo điều kiện thuận lợi đưa nước ta theo kịp các nước trong khu vực và trên thế giới [1].

Tài liệu tham khảo

[ 1 ] Nguyễn Quốc Việt, Nâng cao chất lượng phát hành văn bản quy phạm pháp luật của cấp Bộ ở nước ta lúc bấy giờ, Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công, Học viện Hành chính vương quốc, TP. Hà Nội, 2005 .
[ 2 ] Nguyễn Ngọc Hiến ( chủ biên ), Quy trình soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, Dự án VIE / 94/2003, TP.HN, 1998 .
Chia sẻ bài viết :

You may also like

Để lại bình luận